UL. STARY RYNEK 1

Adres : ul. Stary Rynek 1 / ul. Chrobrego 2

  W czasach Księstwa Warszawskiego między 1807 a 1815 rokiem, właściciele Windyk i Kuklina zbudowali pierwszą murowaną kamienicę w mieście na narożnej działce Rynku i ul. Działdowskiej (obecnie ul. Chrobrego). Do 1830 roku właścicielem był Józef Mostowski a następnie Michał Mostowski przyszły sędzia pokoju powiatu mławskiego. Mostowski prowadził w tym czasie karczmę, do której wejście znajdowało się od ul. Działdowskiej.

  W drugiej połowie XIX wieku właścicielem tego budynku byli Lewek i Fajga Kleniec. Lewek Kleniec zajmował się w tym czasie handlem drzewem i zbożem, które było przechowywane w drewnianym spichlerzu mieszczącym się na zapleczu posesji od strony ul. Misjonarskiej.

  Spichlerz ten wzniesiono na podmurówce kamiennej z charakterystycznym żurawiem do wciągania zboża w workach. W środkowej części znajdowała się brama, którą można było dostać się na podwórze. Tego typu spichlerze tworzyły specyficzny krajobraz tylnych ulic ( ul. Misjonarska i ul. Dzika ). W 1876 roku w głównym budynku od strony Rynku znajdowały się na parterze cztery pomieszczenia i kuchnia, w których była urządzona cukiernia a po przeciwnej stronie korytarza trzy pokoje, kuchnia i piwnica natomiast od strony ulicy Działdowskiej na parterze i piętrze znajdowały się trzy pokoje z kuchnią oraz nad zajazdem mieściły się cztery pokoje dla podróżnych.

  W latach 1871-1896 Bronisław Lisowski prowadził w tym budynku skład win i towarów kolonialnych wraz z hotelem i restauracją. Cały ten interes przejął od Lisowskiego w 1896 roku Bolesław Orłowski, który wcześniej prowadził w Mławie cukiernię. W tym czasie hotel nosił nazwę „Hotel Warszawski”.

  Wejście do hotelu znajdowało się z lewej strony kamienicy i prowadziło przez schody ogrodzone metalową balustradą. Hotel ten posiadał trzy pokoje i pięć łóżek. Z okien pokojów rozciągał się widok na ul. Nową ( obecnie ul. 3-go Maja ) w kierunku cerkwi. Obok wejścia do hotelu znajdowała się restauracja i cukiernia, które funkcjonowały również jako kawiarnia i piwiarnia stając się miejscem popołudniowych spotkań miejscowej arystokracji i piwoszy. Ostatnim lokalem po prawej stronie kamienicy był sklep galanteryjny Mosze Kaufmana. Po pierwszej wojnie światowej nowym właścicielem posesji został Aleksander Kurczyński, a hotelu i restauracji Bronisław Milewski. Hotel od tej pory funkcjonował pod nazwą „Hotel Mazowiecki”. Od marca 1927 roku swój zakład zegarmistrzowski w jednym ze sklepów prowadził Benjamin Bauman.

 Poza hotelem i sklepami w kamienicy tej na pietrze miała swój lokal Polska Macierz Szkolna ( początek lat dwudziestych ) następnie znajdowała się w nim redakcja i administracja gazet lokalnych „Wiadomości Mławskich” (1922) oraz „Głosu Mazurskiego” (1924-25). W budynku tym znajdowało się dodatkowo biuro Okręgowego Towarzystwa Rolniczego oraz tymczasowo posterunek policji do momentu przeniesienia komendy policji do budynku po byłym klasztorze na Starym Rynku.

Elewacja budynku od strony Starego Rynku ze zmienionymi otworami okiennymi i drzwiowymi w 1936 r.

  Znajdujący się od ul. Działdowskiej zajazd w okresie międzywojennym został przerobiony na hotel i jadłodajnię, które prowadził Abram Tykulskier.

Elewacja murowanej oficyny znajdującej się wewnątrz posesji
Elewacja od strony ul. Działdowskiej

  Zostająca po zajeździe murowana stodoła u zbiegu ul. Chrobrego i ul. Misjonarskiej na początku lat dwudziestych została przerobiona i powstały w niej trzy lokale. W pierwszym od ul. Misjonarskiej mieściła się drukarnia „Grafika” a w drugim środkowym prowadzony był przez Tadeusza Sikorskiego handel win i wódek wraz z hurtownią tytoniu pod nazwą „Monopol”. W obu lokalach działalność ta była prowadzona do wybuchu drugiej wojny światowej.

Przed drukarnią "Grafika"

  W trzecim lokalu na początku w latach 1924-25 znajdował się dom handlowo-komisowy Bogdana Kałężnego i Henryka Sternińskiego z handlem książkami, sprzętem sportowym, instrumentami muzycznymi, maszynami do szycia itp. Następnie mieściła się w nim księgarnia Spółdzielni Nauczycielskiej, której prezesem był J. Żugaj. Na początku trzydziestych lat przez krótki czas mieścił się w nim sklep galanteryjny „Ekonomia” A. Szliferszteina i L. Szpiro. Po nim wróciła do lokalu księgarnia, którą prowadziła Emilia Marianna Turska a po niej St. Pogorzelski pod nazwą „Wiedza”.

Budynek został zniszczony we wrześniu 1939 roku i rozebrany w następnym roku.